Jeśli wierzysz, że Twoja inteligencja jest nienaganna i nie boisz się popełnić błędu, to prawdopodobnie nie jesteś jedyną osobą, która tak się czuje. Czy jednak naprawdę zawsze jesteśmy w stanie określić nasz poziom inteligencji i zdolności do samokrytyki? Przyjrzyjmy się „efektowi Dunninga-Krugera” z perspektywy wysokiej inteligencji i jej wpływu na poziom lęku.
Spróbujmy zrozumieć stwierdzenie Sokratesa „Wiem, że nic nie wiem” przez pryzmat geometrii euklidesowej. Załóżmy, że umysł człowieka można sobie wyobrazić jako punkt, w którym łączy się cała inteligencja i wiedza. Na pierwszy rzut oka punkt ten może wyglądać jak idealny obraz siebie – nieomylny i całkowicie rozsądny. Jednakże, gdy ten punkt rozszerza się do koła, nieznane obszary stają się znacznie większe, co wskazuje na ograniczenia naszego zrozumienia.
Naukowcy twierdzą, że im wyższy poziom inteligencji, tym więcej rzeczywistości pozostaje dla ciebie nieznanych. „Efekt Dunninga-Krugera” podkreśla naukowo udowodniony fakt bezpośredniego związku inteligencji z poziomem samokrytyki. Zatem im wyższy poziom inteligencji, tym większe może być oczekiwanie na własne możliwości.
Z drugiej strony związek między inteligencją a lękiem nie jest tak bezpośredni. Zwiększony lęk u osoby o wysokiej inteligencji może wiązać się z umiejętnością przewidywania konsekwencji zdarzeń. Może to być przydatne do rozwiązywania problemów na wczesnym etapie, ale może również prowadzić do stresu, który paraliżuje wolę i sprawia, że bezczynnie patrzysz na nadchodzące niebezpieczeństwo.
Wysoki poziom inteligencji może zatem prowadzić do trudnej równowagi pomiędzy wiarą we własne możliwości a obawą przed możliwymi konsekwencjami.
