Według osób zaznajomionych z sytuacją co najmniej czterech pożyczkodawców grozi karami za niedotrzymanie terminów wyznaczonych przez Europejski Bank Centralny w celu oceny ich podatności na ryzyko klimatyczne. Wysokość kar nie jest jeszcze ostateczna i może okazać się symboliczna.
Jest to niezwykle trudne posunięcie, mające na celu wymuszenie na kredytodawcach przestrzegania polityki EBC w zakresie zarządzania ryzykiem klimatycznym. Decyzja o nałożeniu kar nastąpiła w wyniku utrzymujących się nacisków, podczas których były szef nadzoru bankowego Andrea Enria sugerował, że EBC mógłby podjąć takie działania jako alternatywę dla pozyskiwania kapitału.
Wysokość kar wzrasta z każdym dniem i może sięgać nawet 5% średniego dziennego dochodu wierzyciela. Na przykład dla banku o rocznych przychodach na poziomie 10 miliardów euro (10,9 miliarda dolarów) w najsurowszym scenariuszu oznaczałoby to dzienne kary w wysokości 1,4 miliona euro, ale rzeczywiste kary mogłyby być znacznie niższe.
Banki podlegające karom są obecnie codziennie naliczane kary do czasu usunięcia uchybień. Według jednego ze źródeł rozważana jest także możliwość zastosowania środków łagodzących, które mogłyby doprowadzić do obniżenia lub nawet umorzenia części kar.
Europejski Bank Centralny (EBC) podkreślał już, że banki nie przykładają wystarczającej uwagi do przygotowania się na wpływ ekstremalnych warunków pogodowych na wartość swoich aktywów czy ryzyko utraty klientów ze względu na duży ślad węglowy. Początkowo zidentyfikowano 18 banków jako potencjalnie objęte karami, które – pod naciskiem EBC – wydawały się już spłacać.
Zgodnie z prawem europejskim banki mają obowiązek ocenić swoje ryzyko klimatyczne i uwzględnić je w swoich inwestycjach kapitałowych. Frank Alderson, członek Zarządu EBC, podkreśla wagę takiego podejścia, zauważając, że zrozumienie własnego ryzyka jest kluczowym warunkiem jego przezwyciężenia.
Chociaż niektóre banki zaczęły już kapitalizować, aby pokryć ryzyko klimatyczne i poprawiły zarządzanie ryzykiem, Elderson przytacza kilka niedociągnięć, w tym:
- Niewystarczająca uwaga na wszystkie istotne kategorie ryzyka;
- Koncentrowanie się wyłącznie na ryzykach przejściowych bez uwzględniania zagrożeń fizycznych lub ograniczanie analizy do określonych regionów geograficznych;
- Stosowanie podejścia netto zamiast podejścia brutto do identyfikacji ryzyk, co utrudnia ocenę rzeczywistego wpływu i opracowanie środków łagodzących.
