W dzisiejszym świecie opracowano wiele strategii poprawiających zdolności poznawcze, a jedną z nich jest gra. Naukowcy udostępnili niedawno badania pokazujące, jak skuteczne mogą być różne gry w utrzymaniu mózgu w dobrej kondycji, szczególnie w walce z pogorszeniem funkcji poznawczych, które często towarzyszy starzeniu się.
Zaburzenia funkcji poznawczych są częstym problemem wśród osób starszych. Na przykład w Stanach Zjednoczonych u około 2,3 miliona osób w wieku 65 lat i starszych diagnozuje się demencję. Jednak nawet przy braku takiej patologii spadek funkcji poznawczych jest zjawiskiem naturalnym obserwowanym wraz z wiekiem. Jednak badania pokazują, że zmiany stylu życia mogą pomóc spowolnić ten proces, a nawet zmniejszyć ryzyko wystąpienia poważnych zaburzeń poznawczych. Do najskuteczniejszych metod walki z zaburzeniami funkcji poznawczych zalicza się rzucenie palenia, kontrolę ciśnienia krwi i aktywność fizyczną. Jednak wśród zaleceń jest inna metoda: trening mózgu poprzez gry. Gry rozwijające mózg obejmują zadania wymagające regularnego treningu funkcji poznawczych. Otwarte pozostaje jednak pytanie o skuteczność takich zabaw. Chociaż niektóre badania pokazują, że takie gry mogą poprawić wydajność w samej grze, w praktyce umiejętności te nie zawsze przekładają się na prawdziwe życie. Na przykład firma Lumosity, firma zajmująca się szkoleniem mózgu, została ukarana grzywną przez Federalną Komisję Handlu Stanów Zjednoczonych za przedstawianie bezpodstawnych twierdzeń na temat zdolności jej gier do poprawy zdolności umysłowych.
Z drugiej strony wyniki bardziej wnikliwych badań, takich jak Synapse Project, pokazują, że dla rozwoju zdolności poznawczych ważne są nie tylko gry, ale także nauka nowych, złożonych umiejętności. Uczestnicy badania zostali poproszeni o naukę takich czynności, jak fotografia cyfrowa czy pikowanie, które wymagają dużego wysiłku i uwagi. Już po 14 tygodniach u osób zaangażowanych w tego typu zajęcia zauważalna była poprawa pamięci, myślenia i zdolności przetwarzania informacji. I jeszcze jedna ważna uwaga: skuteczność nie zależy od konkretnej czynności, ale od poziomu wysiłku umysłowego, jakiego wymaga. Nowe i wymagające zadania aktywują obszary mózgu odpowiedzialne za podejmowanie decyzji i myślenie. Dlatego każda aktywność wymagająca koncentracji i wysiłku może być korzystna dla utrzymania zdrowia poznawczego. Nawet popularne gry wideo, takie jak Tetris czy Super Mario 64, wykazały potencjał poprawy umiejętności poznawczych. Pomagają rozwinąć umiejętność rozwiązywania problemów i zwiększyć objętość mózgu w obszarach odpowiedzialnych za pamięć.
Dla tych, którzy chcą zachować zdrowy mózg, ważne jest, aby stale stawiać sobie wyzwania, angażując się w nowe działania. Niezależnie od tego, czy jest to nauka nowej gry, czy odkrywanie hobby, kluczem jest wysiłek i rozwój intelektualny, który towarzyszy ciągłemu dążeniu do coraz bardziej wymagających zadań. Kiedy wychodzimy poza naszą strefę komfortu, pomagamy naszym mózgom przystosować się i utrzymać zdolność uczenia się.