Tradycyjnie jajka uważano za produkt szkodliwy ze względu na wysoką zawartość cholesterolu, który rzekomo zwiększa ryzyko chorób układu krążenia. Jednak nowe badania podważają te stereotypy. Najnowsze dane z Uniwersytetu Kalifornijskiego w San Diego (UCSD) sugerują, że umiarkowane spożycie jaj może mieć korzyści poznawcze, obniżając poziom cholesterolu we krwi, a nawet poprawiając pamięć.
W badaniu, które trwało cztery lata, przyjrzano się danym zdrowotnym 890 dorosłych, którzy wzięli udział w długoterminowym badaniu starzenia się, które rozpoczęło się w 1988 roku. Okazuje się, że jedzenie od dwóch do czterech jaj tygodniowo obniża poziom cholesterolu we krwi i poprawia funkcje poznawcze. Było to szczególnie widoczne u kobiet, u których odnotowano mniejszy spadek pamięci krótkotrwałej i długotrwałej.
Według odrębnych danych dotyczących mężczyzn zwiększone spożycie jaj było również powiązane z lepszymi wynikami w testach poznawczych, chociaż związek ten różnił się w zależności od grupy i zależał od innych czynników.
Badacze, m.in. Donna Kritz-Silverstein i Ricky Bettencourt, podkreślają, że pomimo wysokiego poziomu cholesterolu w jajach, nie mają one negatywnego wpływu na zdrowie. Wręcz przeciwnie, z czasem mogą nawet wspomagać funkcje poznawcze, kwestionując tradycyjne zalecenia dotyczące ograniczania spożycia pokarmów o wysokiej zawartości cholesterolu, takich jak jajka, olej i śmietana.
Według naukowców to nie cholesterol w diecie, ale tłuszcze nasycone, cukier i sód mogą być ważniejszymi czynnikami przyczyniającymi się do powstawania płytki nazębnej w tętnicach niż cholesterol z pożywienia. To ważne odkrycie pozwalające zrozumieć, jak faktycznie działa nasze zdrowie i jak odżywianie wpływa na układ sercowo-naczyniowy.
Jajka są nie tylko bogate w cholesterol, ale także zawierają wiele składników odżywczych, które mają pozytywny wpływ na zdrowie. Mają wysoką zawartość białka, a także karotenoidów poprawiających zdolności poznawcze oraz cholinę, która jest niezbędna do syntezy neuroprzekaźników, związków chemicznych pomagających przekazywać sygnały między komórkami nerwowymi.
Właściwości te mogą wyjaśniać związek między spożyciem jaj a poprawą funkcji poznawczych. Jednak potrzebne są dalsze badania, aby w pełni zrozumieć tę zależność i mechanizmy leżące u jej podstaw.
Badanie to staje się częścią szerszej, ponownej oceny roli cholesterolu w diecie. Rzeczywiście, metaanaliza opublikowana w 2020 roku w American Journal of Clinical Nutrition nie wykazała spójnego związku między umiarkowanym spożyciem jaj a chorobami układu krążenia w większości populacji. Dane te uzupełniają obecną wiedzę naukową i pomagają dostosować zalecenia dietetyczne.
Nowe badania otwierają drogę do bardziej szczegółowego zrozumienia wpływu jaj na zdrowie. Pomimo tradycyjnego postrzegania ich szkodliwości ze względu na wysoką zawartość cholesterolu, jaja mogą przynosić wiele korzyści zdrowotnych, szczególnie w kontekście funkcji poznawczych i układu sercowo-naczyniowego. Jednak do ostatecznych wniosków potrzebne są dodatkowe badania, które pozwolą lepiej poznać mechanizmy oddziaływania jaj na nasz organizm.
